W ostatnim czasie wydanych zostało szereg rozstrzygnięć w sprawach dotyczących roszczeń kredytobiorców o zwrot kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW), co skłania do dokonania pierwszych podsumowań.

Miło nam w tym miejscu poinformować, że wszystkie wyroki, które zapadły do tej pory w sporach prowadzonych przez naszą kancelarię o zwrot UNWW są korzystne dla naszych klientów.

Sprawy dotyczą umów kredytowych zawartych przez kredytobiorców z jednym wiodących banków w okresie 2008-2011. Wyroki te nie są jeszcze prawomocne.

Sprawa jest o tyle istotna, że jeszcze do niedawna nie było jak się zdaje ugruntowanej linii orzeczniczej dotyczącej indywidualnych roszczeń kredytobiorców związanych z UNWW, co obecnie jak wynika z zapadłych rozstrzygnięć zaczyna się zmieniać.

Z pewnością znana jest wszystkim zainteresowanym tematyką treść wyroku Sąd Okręgowy w Warszawie, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 24 sierpnia 2012 r., sygn. akt XVII AmC 2600/11, w którym Sąd ten uznał za niedozwolone i zakazał jednemu z banków (kto posiada kredyt w tym banku ten wie o który bank chodzi) stosowania następującej klauzuli umownej:

„Jeżeli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia. Ubezpieczenie podlega automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 180 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nastąpiła wypłata Kredytu. Kredytobiorca upoważnia ……….. do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokości 4,5% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym Kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie przez Kredytobiorcę tj. ……………… zł oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku bankowego wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji”.

Wyrok ten jest już prawomocny wskutek oddalenia apelacji banku, jednak do dnia dzisiejszego treść klauzuli nie została jeszcze wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonych przez Prezesa UOKiK (bank wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego).

Jednak nawet wpisanie w/w klauzuli do rejestru UOKiK nie oznacza jeszcze, że banki będą dobrowolnie zwracać kredytobiorcom zapłacone składki. Pamiętać trzeba bowiem, że czym innym jest tzw. abstrakcyjna kontrola wzorca umownego dokonywana przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a czym innym tzw. kontrola indywidualna (incydentalna) dokonywana przez sąd orzekający w sprawie o zwrot składek zapłaconych na pokrycie UNWW. W dużym uproszczeniu oznacza to, że nawet wpisanie danej klauzuli do rejestru UOKiK nie przesądza jeszcze, że klauzula ta nie wiąże konsumenta w konkretnych okolicznościach faktycznych.  

Dochodzenie od banku roszczenia o zwrot kwot zapłaconych na pokrycie kosztów UNWW wymaga od kredytobiorców udowodnienia przed sądem orzekającym szeregu okoliczności, które decydują o powodzeniu danego roszczenia, z czym jak się okazuje nie wszyscy sobie radzą, zaś banki sytuacje takie bezwzględnie wykorzystują. Znane są bowiem wyroki, w których sądy oddalały roszczenia kredytobiorców o zwrot kosztów UNWW z uwagi na nieudowodnienie przesłanek tzw. abuzywności (niedozwolonego charakteru) konkretnej klauzuli umownej (por. wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny z dnia 26 marca 2014, sygn. akt I C 207/13 oraz wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe, I Wydział Cywilny z dnia 25 listopada 2014 r.).

Na tle spraw prowadzonych przez kancelarię wyłania się kilka podstawowych elementów, które w ocenie sądów przesądzały o tym, że badana klauzula ma niedozwolony charakter, a co za tym idzie, że wszelkie świadczenia spełnione w wykonaniu tej klauzuli powinny podlegać zwrotowi. W dużym uproszczeniu sądy orzekające uznały, że badane klauzule były niedozwolone ponieważ:

• kredytobiorcom nie przedstawiono umowy ubezpieczenia zawartej pomiędzy bankiem a towarzystwem ubezpieczeń,

• kredytobiorcy nie uzyskiwali w związku ze swoim świadczeniem żadnej korzyści,

• ubezpieczenie niskiego wkładu własnego chroniło wyłącznie bank pomimo tego, że kosztami tego ubezpieczenia obciążony był kredytobiorca,

• kredytobiorcom nie udzielono rzetelnych informacji odnośnie zasad funkcjonowania ubezpieczenia niskiego wkładu własnego oraz kosztów, które kredytobiorca będzie musiał ponieść w związku z tym ubezpieczeniem.

Dodatkowym argumentem kredytobiorców, który był podzielany przez sądy było to, że pozwany bank nie udowodnił, że umowa kredytowa w ogóle objęta była ubezpieczeniem niskiego wkładu własnego oraz, że kwoty zapłacone przez kredytobiorców zostały przekazane towarzystwu ubezpieczeń (co było kwestionowane w trakcie sporów). Sądy uznały w części ze spraw, że wobec nieudowodnienia przez bank tej okoliczności świadczenia kredytobiorców mają już tylko z tego powodu nienależny charakter i podlegają zwrotowi. 

Poniżej znajdziecie Państwo chronologiczny wykaz korzystnych dla kredytobiorców wyroków zapadłych w sprawach prowadzonych przez kancelarię. Wyroki te nie są jeszcze prawomocne.

1. Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, VI Wydział Cywilny z dnia 17 grudnia 2014 r. sygn. akt VI C 1098/14,

2. Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny z dnia 15 stycznia 2015 r. sygn. akt I C 2273/14,

3. Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny z dnia 16 stycznia 2015 r. sygn. akt I C 1457/14,

4. Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, I Wydział Cywilny z dnia 17 marca 2015 r. sygn. akt I C 2432/14,

5. Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie, VI Wydział Cywilny z dnia 24 marca 2015 r., sygn. akt VI C 2151/14.

    

Wszystkich bliżej zainteresowanych tematyką oraz szczegółową treścią uzasadnień wyroków proszę o kontakt:

- telefoniczny - 602 329 993

- mailowy – r.taraszewski@taraszewski.com.pl

Rafał Taraszewski – radca prawny